18 Aralık 2018 tarih ve 30629 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4708 Sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun Kapsamında Denetimi Yürütülen Yapılara Ait Taze Betondan Numune Alınması, Deneylerinin Yapılması, Raporlanması Süreçlerinin İzlenmesi ve Denetlenmesine Dair Tebliğ 25 Aralık 2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Beton Numunesi Alınması, Alınan Numunelerin Kırılması,
Beton Kırım Cihazı ve Beton Etiketi
Beton numunesi alınması, deneylerin yapılması ve raporlanmasına ilişkin proses;
1 ) İlgili yapı denetim kuruluşu tarafından beton dökümü en az bir gün önce ilgili laboratuvara bildirilir.
2 ) İlgili standardına uygun olarak alınan her bir taze beton numunesinin içerisine bir adet beton etiketi yerleştirilir.
3 ) Laboratuvar personelince yapıya ilişkin bilgiler ile şantiye mahalline dökülen betona ilişkin bilgiler EBİS mobil yazılımına girilir. Beton etiketi yerleştirilmiş numuneler el terminali vasıtası ile okutularak kayıt altına alınır ve yapının konumu doğrulanarak numune alma işlemi tamamlanır. Beton dökümü sırasında ilgili standardına uygun olacak şekilde alınan beton etiketli numuneler EBİS mobil yazılım üzerinden kaydedilir.
4 ) Beton dökümü sırasında ilgili denetim elemanı şantiye mahallinde bulunur ve numuneler ilgili denetim elemanı huzurunda deneyi yapacak laboratuvar personeli tarafından alınır. Şantiye mahallinde ilgili denetim elemanınca EBİS mobil yazılımı üzerinden beton dökümünün ve numune alımının kendi huzurunda gerçekleştiğine yönelik onay işlemi gerçekleştirilir.
5 ) İlgili standardına uygun olarak emniyetli bir şekilde şantiye mahallinde bekletilen beton etiketli numunelerin şantiye mahallinden çıkarılması sırasında, laboratuvar personelince el terminali ile okutularak EBİS mobil yazılımı üzerinde şantiye çıkış işlemi gerçekleştirilir.
6 ) Laboratuvar personelince laboratuvar ve/veya numune toplama istasyonuna getirilen numuneler, küre tabi tutulmadan önce el terminali ile EBİS mobil yazılımı üzerinden okutulur.
7 ) Numuneler, ilgili standardında belirtilen zamanda laboratuvarda yer alan beton kırım cihazında deneye tabi tutularak deney raporu EBİS merkezi izleme yazılımı aracılığıyla ilgili kullanıcı adı ve şifresi ile onaylanır.
8 ) Laboratuvar tarafından alınan numunelerin içerisinde yer alan beton etiketlerinin herhangi bir nedenle zarar görmesi halinde, EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluşa bilgi verilir. Bu durum EBİS hizmetlerinin alındığı kuruluş yetkilisi ile laboratuvar denetim elemanı tarafından tutanak altına alınarak zarar gören etikete ait numune kırılır ve raporlanır.
KAREKOD İÇERİK
İrsaliye karekodunda ilk sürüm için aşağıdaki bilgiler yer alacaktır. Bu değerler genel olarak tüm Karekodlu Beton İrsaliyelerinde bulunan değerler olup, yine de özellikle katkı ve lifler ile ilgili alanlar bağlamında bulunmayan bir değer için ilgili alanın boş olarak belirtilmesi gerekecektir.
1.EBİS Tanımlayıcısı ve İçerik Format Sürümü
2.İrsaliye Seri Numarası
3.Üretici Firma Vergi Numarası
4.Sevk Tarihi ve Saati
5.Beton Miktarı
6.Beton Dayanım Sınıfı
7.7/28 Gün Dayanım Gelişim Oranı
8.Kıvam Sınıfı
9.Yoğunluk Sınıfı
10.Klorür İçeriği Sınıfı
11.Agreganın en büyük tane büyüklüğü
12.Su / Çimento Oranı
13.Araç Plaka No
14.Çimento Tipi
15.Kimyasal Katkı
16.Mineral Katkı
17.Lifler
KAREKOD İÇERİK KODLAMASI
İçeriğin kodlanması aşağıdaki tanımlara uygun bir şekilde yapılarak her alan arasında alan ayracı olarak Grup Ayracı karakteri (ASCII 29) kullanılanacaktır. Her alan tanımlı olan sıra numarasına göre ilgili sırada verilecek, ilgili alana ait değer bulunmaması durumunda alan değeri boş olarak geçilerek eğer sonra gelen alan varsa ikinci grup ayraç karakterinden sonra diğer alan bilgisi yazılacaktır. İçerik düzenin ilk sürümünde toplam 17 alan bulunmakta ve toplam 16 grup ayracının kullanılmasını gerektirmektedir.
EBİS Tanımlayıcısı ve İçerik Sürümü
Sıra Numarası : 1
EBİS Tanımlayıcısı olarak “E” harfi kullanılacaktır.
Sürüm bilgisi olarak ilk sürüm için “1” kullanılacaktır.
Örnek : E1
İrsaliye Seri Numarası
Sıra Numarası : 2
Üreticinin İrsaliyeye bastığı seri ve sıra numarasıdır.
10 nümerik karakterlik bir alan öngörülmüştür.
Örnek : “AB12345678”
Üretici Firma Vergi Numarası
Sıra Numarası : 3
Beton Üreticisinin vergi numarasıdır.
10 karakterlik nümerik bir alan öngörülmüştür.
Örnek : “0123456789”
Sevk Tarihi ve Saati:
Sıra Numarası : 4
Betonun sevk edildiği tarihtir.
Dakika çözünürlüğünde veri beklenmektedir.
Veri YYYYAAGGSSDD düzeninde girilmelidir.
YYYY : Dört haneli yıl (2019, 2020 gibi)
AA : iki hane olacka şekilde ay (01,02 … 12)
GG : iki hane olacak şekilde gün(01,02,…30)
SS : iki hane olacak şekilde 24 saatlik düzene göre saat(00,01,02,..22,23)
DD : iki hane olacak şekilde dakika (00,01,….58,59)
Bu alan için 10 karakterlik yer ayrılmıştır.
Örnek : “201909251330”
Beton Miktarı
Sıra Numarası : 5
m3 cinsinden aracın beton yükünü ve ilgili inşaat için sipariş edilen toplamgünlük beton yükünü temsil eder.
Bu alan alfanümerik olacak şekilde beton mikserinin beton yükü ile ilgili inşaatıiçin sipariş edilen toplam günlük beton yükü aralarında “/” (taksim) işaretikonularak yazılacak şekilde öngörülmüştür.
Bu alanda ondalık ifadeler kabul edilmeyecek, en yakın tam sayıkullanılacaktır..
Örnek : 12/60
Beton Dayanım Sınıfı
Sıra Numarası : 6
Betonun karakteristik 15×30 Silindir numune bazında sınıf bilgisini içerir.
C25, C30, C37 yada LC20,LC30, LC30 gibi değerler içerir.
Azami 5 hane olarak öngörülmüştür.
Örnek : C30
7/28 Gün Dayanım Gelişim Oranı
Sıra Numarası : 7
Betonun 7/28 günlük dayanım gelişimini yüzdesel olarak ifade eder.
Örneğin 7/28 dayanım gelişimi 0,7 olan bir beton için 0,7 yazılmalıdır.
Ondalık Ayracı olarak “,” (virgül) kullanılmalıdır.
Örnek : 0,7
Eğer uygulamada basınç dayanım 28 günden daha ileriki bir tarihtebelirlenmesi durumunda 7/XX- ifadesi de eklenerek yüzdesel değer verilir. Budurumda gösterim şu şekilde olmalıdır : 7/56-0,5. Bu ifadeden dayanımın 56günde gerçekleştiği ve 7 gündeki dayanımının 56 gündeki dayanımının %50 siolduğu bilgisi anlaşılacaktır.
Klorür içeriği Sınıfı
Sıra Numarası : 10
Betonun klorür içeriğini onbindelik şekilde gösterildiği alandır.
CL 0,4 klorür içeriği sınıfına ait değer için % 0,40 değeri 0,4 olarak yazılmalıdır.Aynı şekilde CL 1,0 sınıfı için % 1.0 lık değer 1,0 olarak yazılmalıdır.
Ondalık Ayracı olarak “,” (virgül) kullanılmalıdır.
Örnek : 0,4
Agreganın en büyük tane büyüklüğü
Sıra Numarası : 11
Agreganın en büyük anme taş büyüklüğünü (Dmax) mm cinsinden ifade eder.
25 mm değeri 25 olarak yada 22,4 mm için sadece 22,4 girilmelidir
Ondalık Ayracı olarak “,” (virgül) kullanılmalıdır.
Örnek : 22,4
Su / Çimento Oranı
Sıra Numarası : 12
Su çimento oranını yüzdesel olarak ifade eder.
0,41 su/çimento oranına sahip bir beton için sadece 0,41 girilmelidir.
Ondalık Ayracı olarak “,” (virgül) kullanılmalıdır.
Örnek : 0,41
Araç Plaka No
Sıra Numarası : 13
Beton yükünü sevk edecek aracın plakasını ifade eder.
Büyük harfler olacak şekilde boşluksuz birleşik olarak girilmelidir.
10 karakterlik alan öngörülmüştür.
Örnek : 06EBS01
Çimento Tipi
Sıra Numarası : 14
Beton üretiminde kullanılan Çimentoya ait malzeme tipini belirten kısımdır.
Tercihen büyük harfler kullanılmalıdır
Azami 30 karakter olarak öngörülmüştür.
Kimyasal Katkı Tipi
Sıra Numarası : 15
Beton üretiminde kullanılan kimyasal katkılara ait bilginin yer aldığı kısımdır.
Tercihen büyük harfler kullanılmalıdır
Azami 30 karakter olarak öngörülmüştür.
Mineral Katkı Tipi
Sıra Numarası : 16
Beton üretiminde kullanılan mineral katkılara ait bilginin yer aldığı kısımdır.
Tercihen büyük harfler kullanılmalıdır.
Azami 30 karakter olarak öngörülmüştür.
Lifler
Sıra Numarası : 17
Beton üretiminde kullanılan kimyasal katkılara ait bilginin yer aldığı kısımdır.
Tercihen büyük harfler kullanılmalıdır.
Azami 30 karakter olarak öngörülmüştür.
Daha detaylı bilgi için ebis sitesini ziyaret edebilirsiniz.