Genel olarak insan emeği ile yapılan işlerin bilgisayar, makinalar ile otomatik yapılnasını sağlayan sistemlere otomasyon sistemi denir. Bir yada birden fazla prosesinin gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan otomasyon sistemlerinde kullanılacak ekipmanlar elektrik / elektronik / programlama bölümlerinden menzun olmuş yetkin kişilerce projelendirilerek hazırlanmaktadır.
Günümüzde otomasyon sistemleri genel olarak 3 ana başlıkta toplanmaktadır. Bunlar;
- Endüstriyel otomasyon
- Makina otomasyonu
- Robotik sistemler
- Ev otomasyon
- Akıllı ev otomasyonu
- Güvenlik otomasyonu
- Program otomasyon
- Yapay zeka
- Derin öğrenme (Deep learning)
- Makina öğrenme (Machine learning)
- Çeşitli büyük veriyi oluşturup rapor almaya dayalı programlar
- Muhasebe programları
- e-Devlet sistemleri vb.
Otomasyon sistemleri gelişen teknoloji ile sürekli yeni dallara ayrılmaktadır. Bunlar ayrı ayrı olarak kullanıldığı gibi bir birine entegre edilerekte günümüzde kullanılmaktadır. Örneğin bir veri tabanına prosesi gerçekleştirken oluşan tüm çıktıları kayıt ettiğimizde oluşan büyük veri ile yapay zeka programlaması yapılabilirsiniz. Yapay zeka ile gerçekleştirilmiş bu otomasyon proses hatalarını minimize edebilir, hataya sebep olan sebepler ile alakalı önleyici faaliyetlerde bulunabilir. Bu belirttiğim otomasyon sisteminin günümüzde bir çok örneği bulunmaktadır.
Örneğin : Arızayı tespit edip, arıza sonucunda oluşan hatanın çeşitli şekillerde bypass edilerek otomasyon sistemin çalışmasını sağlamakta ( prosesin uygulanmasında iş kazası oluşmayacak şekilde ) aynı zamanda arızalı bölge, arızalı malzeme ve yapılması gerekenleri tespit edip malzemenin talebinin açılıp sipariş verilmesini sağlaması ve bakım ekibinin tespit edilen arızanın giderilmesi için iş emri açılması ve tespit edilen arıza için yapılması gerekenleri anlatan bilgiyi bu iş emrinde belirtmesi gibi çeşitli ve daha gelişmiş sistemler bulunmaktadır.
Otomasyon sistemlerindeki bazı avantajlar ;
- Kalite artışı
- Proses işçilik maliyetlerinin düşmesi
- Rekabet gücünün artması
- İş kazalarının azalması
- Kapasite artışı
Otomasyon sistemlerindeki bazı dezavantajlar;
- İlk kurulum maliyetlerinin yüksek olması
- İşsizlik artışı
- Bakım maliyetleri olması
English
